Czasownik SER – odmiana i zastosowanie
Czas poznać hiszpański czasownik „być”, który jest jednym z podstawowych czasowników hiszpańskich! Na początek powiem Ci ciekawostkę: w języku hiszpańskim mamy tak naprawdę trzy czasowniki „być” („ser”, „estar” i „haber”) i nie możemy ich używać wymiennie! Każdy z nich ma swoje konkretne zastosowanie. Dzisiaj zajmiemy się pierwszym z nich, czyli czasownikiem „ser”. Poznasz jego odmianę (i przy okazji hiszpańskie zaimki osobowe) oraz zastosowanie. Czasownikami „estar” i „haber” zajmiemy się później. ¡Vamos!
Hiszpańskie zaimki osobowe
W języku hiszpańskim (podobnie jak w języku polskim) czasowniki odmieniają się przez osoby, dlatego też na samym początku zajmiemy się hiszpańskimi zaimkami osobowymi (ja, ty, on, ona itd.), aby było Ci łatwiej przy kolejnych odmianach.
W języku hiszpańskim mamy następujące zaimki osobowe:
| LICZBA POJEDYNCZA | LICZBA MNOGA |
|---|---|
| yo – ja | nosotros – my (grupa męska lub mieszana) nosotras – my (grupa żeńska) |
| tú – ty | vosotros – wy (grupa męska lub mieszana) vosotras – wy (grupa żeńska) |
| él – on | ellos – oni |
| ella – ona | ellas – one |
| usted – pan/pani | ustedes – państwo |
USTED i USTEDES
Jak możesz zauważyć w języku hiszpańskim mamy zwroty formalne (usted i ustedes), których używamy, gdy zwracamy się do kogoś, kogo nie znamy lub gdy okazujemy naszemu rozmówcy szacunek. Warto tutaj zauważyć, że nie mamy osobnych form dla rodzaju męskiego i żeńskiego.
NOSOTROS i NOSOTRAS
Jeśli chodzi o formy nosotros/nostras oraz vosotros/vosotras, sprawa może wydawać się na pierwszy rzut oka bardzo skomplikowana, ale wcale tak nie jest. Form z końcówką -os (nosotros i vosotros) będziemy używać, gdy będziemy mówić o grupie, w której mamy samych mężczyzn lub mężczyzn wraz z kobietami. Z kolej form z końcówką -as (nosotras i vosotras) będziemy używać jedynie przy grupach, w których mamy same kobiety.
Czasownik SER
To teraz czas przejść do czasownika „ser”. Na początku zajmiemy się jego odmianą. Oto ona:
| zaimek osobowy | forma czasownika „ser” | tłumaczenie |
|---|---|---|
| yo | SOY | ja jestem |
| tú |
ERES | ty jesteś |
| él / ella / usted | ES | on/ona/pan/pani jest |
| nosotros/as | SOMOS | my jesteśmy |
| vosotros/as | SOIS | wy jesteście |
| ellos / ellas / ustedes | SON | oni/one/państwo są |
PRZECZENIA
A co się dzieje, gdy chcemy zrobić przeczenie i powiedzieć „Nie jestem.”? Nic bardziej prostszego! Przed odmieniony czasownik „ser” wstawimy „no”, czyli odpowiednik naszego polskiego „nie”.
Yo no soy. – Ja nie jestem.
Tú no eres. – Ty nie jesteś.
Uwaga!
W języku hiszpańskim nie musimy używać zaimków osobowych w zdaniu (podobnie jak w języku polskim). Sama forma czasownika sugeruje już nam, o jakiej osobie mówimy. Spójrz na poniższe porównania:
Yo soy. (Ja jestem.) ➡️ Soy. (Jestem.)
Nosotros somos. (My jesteśmy.) ➡️ Somos. (Jesteśmy.)
Zastosowanie czasownika SER
| pochodzenie | Soy de Polonia. (Jestem z Polski.) Isabel es de México. (Isabel jest z Meksyku.) Somos italianos. (Jesteśmy Włochami.) |
| definiowanie osób | Marta es mi hermana. (Marta jest moją siostrą.) Miguel y Pablo son mis amigos. (Miguel i Pablo są moimi przyjaciółmi.) |
| opis charakteru |
Soy muy trabajadora. (Jestem bardzo pracowita.) Ellos son muy simpáticos. (Oni są bardzo sympatyczni.) |
| opis wyglądu |
Juan es alto y delgado. (Juan jest wysoki i szczupły.) Eres muy guapo. (Jesteś bardzo przystojny.) |
| opis przedmiotów |
La mesa es redonda. (Stół jest okrągły.) |
| zawody |
Mi madre es profesora. (Moja mama jest nauczycielką.) Soy médico. (Jestem lekarzem.) |
| określanie czasu | Es martes. (Jest wtorek.) Son las tres. (Jest godzina trzecia.) Es tarde. (Jest późno.) |
Całkiem tego sporo? Spokojnie! Praktyka czyni mistrza. Ogólną zasadą użycia czasownika „ser” są sytuacje, które są stałe i się nie zmieniają. Jedynym wyjątkiem może być określanie czasu, bo przecież czas cały czas płynie i się zmienia. Tutaj ta reguła idealnie się nie sprawdza, ale mimo to i tak używamy tutaj czasownika „ser”.
Powyższe wyrażenia możesz powtórzyć w aplikacji Quizlet.
Pamiętaj!
Aby lepiej zapamiętać nowe frazy, warto je powtarzać na głos i z pamięci. Postaraj się przeczytać wyrażenie za lektorem (w Quizlecie możesz odsłuchać nagrania) 2-3 razy, a następnie zamknąć oczy i powtórzyć je z pamięci. Rób tak z każdym nowym słowem!
Wolisz słuchać niż czytać? To świetna wiadomość! O czasowniku „ser” nagrałam cały odcinek podcastu. Po przesłuchaniu tego odcinka będziesz wiedzieć, jak odmienia się ten czasownik oraz kiedy go używamy. Oczywiście wszystkie jego zastosowania pojawią się z praktycznymi przykładami.
Jeszcze więcej praktyki?
Dla wszystkich moich estudiantes stworzyłam strefę bezpłatnych materiałów, w której znajdziesz wiele ćwiczeń utrwalających, m.in. karty pracy do tej lekcji. Chcesz tam zerknąć? Kliknij w poniższy przycisk! Aby otrzymać dostęp do wszystkich bezpłatnych materiałów, wystarczy, że zapiszesz się na mój newsletter.
¡Enhorabuena! Lekcja ukończona!
